Το Χριστόψωμο ή η Κουλούρα του Χριστού ευλογείται στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Παλιά ήταν από τα κυριότερα πράγματα στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι μαζί με μεγάλες ποσότητες από ξερά σύκα, ξηρούς καρπούς και μέλι.

Παραδοσιακά την παραμονή των Χριστουγέννων κάθε νοικοκυρά έψηνε το δικό της Χριστόψωμο. Έβαζαν ό,τι πιο εκλεκτό υπήρχε μέσα και με μεγάλη δεξιοτεχνία οι νοικοκυρές στόλιζαν (κεντούσαν) το ψωμί με σύμβολα που αντιπροσώπευαν την κύρια ασχολία του αρχηγού του σπιτιού.

Η αφθονία των σπόρων και των ξηρών καρπών ήταν σύμβολα γονιμότητας της γης και καλής σοδειάς, όλα αυτά ήταν απομεινάρια της αρχαιότητας, τα Κρόνια (παρόμοιο με τα Σατουρνάλια των Ρωμαίων) γίνονταν στην Αττική προς τιμή του Κρόνου, του Θεού του θερισμού των δημητριακών, καρπών και προστάτης των γεωργών.

Συνήθως γίνεται ένα στρογγυλό ψωμί, παρόμοιο με το Πασχαλινό ψωμί. Σ’ αυτό προστίθενται σταφίδες, ξηροί καρποί, όπως αμύγδαλα, καρύδια, κουκουνάρι, και μπαχαρικά όπως κανέλα, γαρύφαλλα, μοσχοκάρυδο τα οποία είναι μερικά από τα πολλά υλικά που μπαίνουν σ’ αυτό το παραδοσιακό γλυκό ψωμί.

Πολλές οικογένειες συνηθίζουν, μετά την επιστροφή από την εκκλησία την παραμονή των Χριστουγέννων να κόβει το Χριστόψωμο ο αρχηγός της οικογένειας.

Άλλοι περιμένουν το Χριστουγεννιάτικο τραπέζι για να κόψουν το Χριστόψωμό τους.

Πάλι ο αρχηγός της οικογένειας σταυρώνει το ψωμί, λέγοντας «Στο όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, κλπ.) και κόβει ένα κομμάτι για κάθε μέλος της οικογένειας λέγοντας Καλά Χριστούγεννα ή Χρόνια Πολλά.

Στην Κύπρο επίσης τα διάφορα είδη ψωμιών είχαν ως βασικό στοιχείο το σημείο του σταυρού, το σημαντικότερο σύμβολο του Χριστιανισμού, ενώ σε άλλα, οι διάφορες μορφές λαμβάνονταν από τη φύση και την καθημερινή ζωή των ανθρώπων.

Τα «σταυροκούλουρα» (κουλούρια σε σχήμα σταυρού) οι γεννόπιττες, σε διάφορα χωριά του νησιού κρεμάζονταν στους τοίχους, στα δοκάρια ή στο εικονοστάσι κατά τη διάρκεια των εορτών κι αποτελούσαν τόσο μέρος της εορταστικής διακόσμησης, όσο και μέσο προστασίας, μια και επικρατούσε η αρχαία Ελληνική δοξασία ότι το σιτάρι και τα υποπροϊόντα του προστάτευαν τους ανθρώπους από το κακό.

Χριστόψωμο

Yield: 2

Cook Time: 1 hour 15 minutes

Total Time: 1 hour 15 minutes

Ingredients

Υλικά:

2 κιλά αλεύρι για όλες τις χρήσεις
1 κουταλάκι αλάτι
2 φακελάκια μαγιά (18 γρ.)
1 φλιτζάνι χλιαρό νερό (105F, 40C)
1 φλιτζάνι χλιαρό κόκκινο ξηρό κρασί
1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο
Χυμό 2 πορτοκαλιών (περίπου ½ ποτήρι)
1/4 ποτηριού κονιάκ
Το ξύσμα 2 πορτοκαλιών
1 φλιτζάνι ζάχαρη
1 φλιτζάνι σταφίδες
1 φλιτζάνι καρύδια, χονδροκομμένα
1 φλιτζάνι αμύγδαλα χονδροκομμένα ή κουκουνάρια
1 κουταλάκι κοπανισμένη μαστίχα ή 1 κουταλάκι κοπανισμένο γλυκάνισο
1 κουταλάκι κανέλλα τριμμένη
1 κουταλάκι γαρύφαλλα τριμμένα
¼ κουταλάκι μοσχοκάρυδο τριμμένο
1 κουταλάκι κόλιαντρο κοπανισμένο
½ κουταλάκι σπόρια από κάρδαμο, κοπανισμένα

Για επάλειψη και στόλισμα

γάλα
2 ολόκληρα καρύδια
σουσάμι

Instructions

Εκτέλεση:

Το προηγούμενο βράδυ βάζουμε το ¼ από το αλεύρι, τη μαγιά και τα ζυμώνουμε με χλιαρό νερό. Σκεπάζουμε το μπωλ με μεμβράνη και από επάνω το σκεπάζουμε με πετσέτες ή και με κουβέρτα.
Την επομένη σε μεγάλη λεκάνη κοσκινίζουμε το αλεύρι, προσθέτουμε το αλάτι και κάνουμε μια λακκούβα στο κέντρο. Βάζουμε το ζυμάρι με τη μαγιά και ζυμώνουμε με το χλιαρό κρασί και χλιαρό νερό.
Ζυμώνουμε μέχρι να γίνει μαλακή ζύμη και σκεπάζουμε με μεμβράνη κουζίνας και με νωπή πετσέτα. Αφήνουμε τη ζύμη να φουσκώσει για 1 1/2 έως 2 ώρες, μέχρι να διπλασιαστεί σε όγκο.
Ξαναζυμώνουμε μέχρι να κάτσει η ζύμη και προσθέτουμε το λάδι, το χυμό πορτοκαλιού, το κονιάκ, το ξύσμα πορτοκαλιού και το υπόλοιπο αλεύρι.
Σε ξεχωριστό μπωλ ανακατεύουμε με τη ζάχαρη, τα αμύγδαλα, τη σταφίδα, τα καρύδια, το κουκουνάρι και όλα τα μπαχαρικά. Ζυμώνουμε καλά όλα τα υλικά μέχρι η ζύμη να μην κολλάει (γύρω στα 10 λεπτά) το σκεπάζουμε με το συνηθισμένο τρόπο και το αφήνουμε να φουσκώσει για μισή ώρα.
Σε ταψί βάζουμε λαδόκολλα και τη λαδώνουμε ελαφρά. Σχηματίζουμε δύο ψωμιά στρογγυλά, κρατώντας λίγη ζύμη για να το στολίσουμε. Πλάθουμε κορδόνια και με αυτά σχηματίζουμε σταυρό και σε κάθε άκρη και στο κέντρο βάζουμε ½ καρύδι.. Εάν θέλουμε κάνουμε άλλα σχέδια της αρεσκείας μας. Ξανασκεπάζουμε και αφήνουμε να φουσκώσουν μέχρι να διπλασιαστούν σε όγκο.
Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 180ο και ψήνουμε περίπου 1 ώρα και 15 λεπτά, ανάλογα το φούρνο. Στη μισή ώρα αλείβουμε το ψωμί με γάλα και πασπαλίζουμε με σουσάμι. Συνεχίζουμε το ψήσιμο και αφήνουμε να κρυώσει.

Notes

Συμβουλή:

Την ημέρα που θα ζυμώσετε φτιάξετε κάποιο φαγητό στο φούρνο, έτσι η κουζίνα θα είναι ζεστή για να βοηθήσει τη ζύμη να φουσκώσει.

Κοπανίζουμε το γλυκάνισο, τον κόλιαντρο, το κάρδαμο, το γαρύφαλλα και τη μαστίχα με γουδί και γουδοχέρι.

Σας άρεσε η συνταγή;

Πάνω στην εικόνα θα βρείτε τα κουμπιά για να την καρφιτσώσετε στο αγαπημένο σας board στο Pinterest. Επίσης, θα χαρούμε να μοιραστείτε τη συνταγή στα αγαπημένα σας Social Media, με τα κουμπιά που θα βρείτε στο μπλογκ.

Κολάζ Χριστόψωμο Παραδοσιακό Ψωμί εικόνα

ΡΙΝ ΓΙΑ ΑΡΓΟΤΕΡΑ

Κοπιάστε και Καλή Όρεξη!