Ο Γαύρος Ριζότο Χαψοπίλαφο είναι εμπνευσμένος από το Ποντιακό Χαψοπίλαφο. Χαψία στα Ποντιακά σημαίνει ψάρια και το φαγητό αυτό το φτιάχνουν σαν ένα πιλάφι με γαύρο.
Χαψί για τους Πόντιους ήταν το δημοφιλέστερο ψάρι στον Πόντο. Ένα είδος γαύρου που βρίσκεται σε αφθονία στην Μαύρη Θάλασσα. Ειδικά από το Νοέμβριο έως και τις αρχές Μαρτίου αλίευαν τόνους χαψία.
Ένα μέρος τους το έτρωγαν φρέσκο κι ένα μέρος τους το πάστωναν.
Την Κυριακή των Βαΐων συνήθιζαν να φτιάχνουν χαψία.
Τα κάλαντα της Κυριακής των Βαΐων στον Πόντο και η αναφορά στα χαψία:
Βάια βάια το βαϊ,
τρώμε οψάρα και χαμψίν
και τ’ απάν την Κερεκήν
τρώμε βούτορον, τυρίν
Οι αδελφοί μας Πόντιοι μετανάστευσαν από την αρχαία Τραπεζούντα της Αρκαδίας, στον Εύξεινο Πόντο πριν χιλιάδες χρόνια.
Όταν ο Επαμεινώνδας από την Θήβα ίδρυσε την Μεγαλόπολη και την εποίκισε με κατοίκους άλλων Αρκαδικών πόλεων, οι Τραπεζούντιοι αρνήθηκαν να να πάνε, και αναγκάστηκαν όσοι επέζησαν από τον θυμό των Αρκάδων να μεταναστεύσουν με πλοία στην Τραπεζούντα του Πόντου, η οποία είχε το ίδιο όνομα με την πόλη τους και είχε ιδρυθεί από Μιλήσιους.
Η θέση της αρχαίας πόλης έχει βρεθεί και ανασκάπτεται ανάμεσα στα χωριά Κυπαρρίσια (το χωριό της συχωρεμένης της πεθεράς μου) και Μαυριά. Μέχρι στιγμής έχει ανασκαφεί το αρχαίο τείχος της πόλης .
Πηγές Νooz.gr άρθρο για τα χαψία του Κώστα Γασπαρινάτου – Πρόεδρος Ελληνικής Γαστρονομικής Εταιρείας, Βικιπαίδεια και PontosNews.
Ο γαύρος δεν είναι τυχαία ένα πολύ δημοφιλές ψάρι, γιατί εκτός του ότι είναι πάμφθηνος, είναι από τις πιο υγιεινές τροφές, γιατί περιέχει Ωμέγα 3 λιπαρά και άλλες ευεργετικές για την υγεία μας ιδιότητες, αλλά είναι και νοστιμότατος!
Αυτό το θαυμάσιο και μοναδικό ριζότο, μαγειρεύεται πρώτα κανονικά και μετά καλύπτεται με τα φιλέτα του γαύρου και ψήνεται στο φούρνο.
Ο γαύρος ριζότο απορροφά την υπέροχη γεύση του γαύρου όσο ψήνεται και γίνεται ένα νοστιμότατο και χορταστικό γεύμα!
Όσοι νηστεύετε και θέλετε να το φτιάξετε την Κυριακή των Βαΐων, μπορείτε να παραλείψετε τη φέτα.
Γαύρος Ριζότο στο Φούρνο
Μια συνταγή για ριζότο με φρεσκο γαύρο, εμπνευσμένη από την Ποντιακή συνταγή Χαψία.
Ingredients
- 1 κιλό φρέσκο γαύρο
- 1 κόκκινο κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
- 1/4 κούπας ελαιόλαδο
- 1 σκελίδα σκόρδο, ψιλοκομμένο
- 135 γραμμάρια (5 μεσαία) λευκά μανιτάρια, κομμένα σε φέτες
- 200 γραμμάρια (1 κούπα) ρύζι Καρολίνα
- 1 κουταλιά αλάτι
- Φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
- 1/2 κουταλιά ρίγανη
- 1 κλωναράκι φρέσκο δεντρολίβανο
- 1 κούπα λευκό ξηρό κρασί
- 1 ώριμη ντομάτα, ξεφλουδισμένη και κομμένη σε κύβους
- 1 βιολογικός κύβος λαχανικών
- 2 κούπες νερό (ή δύο κούπες ζωμό της επιλογής σας)
- 80 γραμμάρια φέτα
- Επιπλέον αλάτι και πιπέρι
- 1 κουταλιά ελαιόλαδο
Instructions
- Διαλέγουμε φρέσκο γαύρο, λίγο μεγαλούτσικο, γύρω στα 12 εκ.
- Για να καθαρίσουμε το γαύρο, τραβάμε το κεφάλι και μαζί βγαίνουν και τα εντόσθια. Πλένουμε το ψάρι και αφού στραγγίξει το αλατοπιπερώνουμε.
- Με ένα μαχαίρι φιλεταρίσματος κόβουμε το γαύρο κατά μήκος της κοιλιάς και αφαιρούμε τη ραχοκοκαλιά, την ουρά, καθώς και όλα τα υπόλοιπα εντόσθια. Πλένουμε ξανά το γαύρο.
- Εν τω μεταξύ, ζεσταίνουμε το νερό και διαλύουμε το ζωμό.
- Ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε ένα αντικολλητικό τηγάνι και σοτάρουμε το κρεμμύδι μέχρι να γίνει διάφανο. Προσθέτουμε το σκόρδο και σοτάρουμε, για μερικά δευτερόλεπτα, μέχρι να αφήσει το άρωμά του.
- Προσθέτουμε τα μανιτάρια και το δεντρολίβανο και τα σωτάρουμε για μερικά λεπτά. Προσθέτουμε το ρύζι και ανακατεύουμε μέχρι να βραχεί με το λάδι.
- Σβήνουμε με το κρασί και προσθέτουμε το αλάτι, πιπέρι και τη ρίγανη. Το βράζουμε για λίγα λεπτά, μέχρι να εξατμιστεί το αλκοόλ.
- Προσθέτουμε το ζωμό σταδιακά μέχρι το υγρό να απορροφηθεί, ανακατεύοντας συχνά.
- Προσθέτουμε την ψιλοκομμένη ντομάτα και ανακατεύουμε.
- Προσθέτουμε τον τελευταίο ζωμό και το αποσύρουμε από τη φωτιά.
- Ανακατεύουμε μέσα την φέτα και ανακατεύουμε μέχρι να λιώσει.
- Το αποσύρουμε από τη φωτιά πριν να πιεί όλα το νερό.
- Αλείβουμε μια ταρτιέρα 24 εκατοστών με ελαιόλαδο. Στρώνουμε το γαύρο, ξεκινώντας από την άκρη της ταρτιέρας, με το δέρμα προς τα κάτω, αφήνοντας τον μισό να εξέχει από την ταρτιέρα. Γεμίζουμε τον πάτο με μια στρώση φιλέτα.
- Αδειάζουμε το ριζότο πάνω από το γαύρο.
- Διπλώνουμε το γαύρο που εξέχει πάνω από το ριζότο. Σκεπάζουμε με τα υπόλοιπα φιλέτα γαύρου, με το δέρμα προς τα πάνω.
- Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο με αέρα στους 170ο C για δεκαπέντε λεπτά.
- Το αφήνουμε έξω από το φούρνο για δέκα λεπτά περίπου, μέχρι να απορροφηθούν όλα τα υγρά. Αναποδογυρίζουμε το γαύρο σε μια πιατέλα και σερβίρουμε, όσο είναι ακόμη ζεστός.
Nutrition Information
Yield 6 Serving Size 1Amount Per Serving Calories 485Total Fat 24gSaturated Fat 6gTrans Fat 0gUnsaturated Fat 16gCholesterol 114mgSodium 1635mgCarbohydrates 20gFiber 2gSugar 4gProtein 40g
Ριζότι
Σας αρέσει το ριζότο. Δείτε κι άλλες συνταγές.
Κοπιάστε και Καλή Όρεξη!