Skip to Content

Φακές με Καπνιστή Μελιτζάνα και Μακαρονάκι Κοφτό

Φακές με Καπνιστή Μελιτζάνα και Μακαρονάκι Κοφτό

Sharing is caring!

Οι  Φακές με Καπνιστή Μελιτζάνα και Μακαρονάκι Κοφτό, είναι εμπνευσμένες από την Κυπριακή συνταγή μου Φακές Μουτζέντρα.

Είναι ένα ελαφρύ φαγητό με πολλή γεύση από την καπνιστή μελιτζάνα και γλύκα από το κρεμμύδι και το καρότο.

Το μακαρονάκι βράζει με το ζουμί που μένει από το φαγητό που το κάνει ένα υγιεινό και χορτασστικό γεύμα.

Φακές με μακαρονάκι κοφτό και καπνιστή μελιτζάνα φωτογραφία

Παρόλο που το φαγητό αυτό συνήθως γίνεται με ρύζι, πολλές φορές αντικαθιστούμε το ρύζι με κάποιο ζυμαρικό.  Η αδελφή μου, έκανε τη δική της παραλλαγή με καρότο και ακολουθώντας τη δική της συνταγή, πήγα ένα βήμα παραπέρα προσθέτοντας τη δική μου πινελιά με την καπνιστή μελιτζάνα, που ταιριάζει απίθανα.

Το φαγητό είναι νηστίσιμο και τρώγεται άνετα χωρίς τη γραβιέρα.  Για τις ημέρες που δεν είναι νηστεία βάλτε γραβιέρα ή χαλούμι τριμμένο από πάνω γιατί το ζυμαρικό θέλει και το τυράκι του από πάνω και αρέσει ιδιαίτερα στα παιδιά!

φακές με καπνιστή μελιτζάνα εικόνα

Προέλευση της Λέξης Μουτζέντρα

Πριν μερικούς μήνες, πήρα ένα ηλεκτρονικό μήνυμα (email) από μία Κυπρία αναγνώστρια του μπλογκ μου, που μένει στην Αδελαϊδα, της Αυστραλίας και  που είναι γλωσσολόγος, σχετικά με την ετοιμολογία της  Κυπριακής λέξης “μουτζέντρα”.

Η λέξη έχει σχέση με την παρασκευή ενός φαγητού με φακές και ίσως να διάβασε την περιγραφή που έβαλα είτε στο μπλογκ ή στο βιβλίο μου Κοπιάστε στην Κουζίνα Μου!

Στην περιγραφή της συνταγής για Φακές Μουτζέντρα είχα γράψει:

Μέχρι πρόσφατα, πίστευα ότι ήταν μια Κυπριακή συνταγή, αλλά διαβάζοντας συνταγές στο διαδίκτυο απ’ όλο τον κόσμο, ανακάλυψα ότι υπάρχει παρόμοια συνταγή στη Μέση Ανατολή με την ονομασία mujaddara ή mejadra και αυτό με έκανα να σκεφτώ ότι η Κυπριακή συνταγή ίσως να έχει τις ρίζες της στη Μέση Ανατολή.

Σύμφωνα με αυτή την αναγνώστρια, από έρευνες που έκανε, ανακάλυψε ότι η λέξη “μουτζέντρα” προοερχεται από την αρχ. Ελληνική λέξη “ομόκεντρο”, δηλαδή που έχει το ίδιο κέντρο σε αντίθεση με το έκκεντρο.  Στην Κυπριακή διάλεκτο η λέξη κέντρο διαμορφώνεται σε τζέντρο.

Σε πρώτη ματιά όταν το διάβασα ήμουν λίγο δυστακτική να δεκτώ αυτή την ερμηνεία και της ζήτησα περισσότερες εξηγήσεις.

Να τι μου απάντησε.

Σύμφωνα με το ετοιμολογικό λεξικό της ομιλουμένης Κυπριακής διαλέκτου, του Κυριάκου Χατζηιωάννου, Ταμασός, 1996, σ.117 , η λέξη ομόκεντρο αναφέρεται ότι το φαγητό είναι σε μία μάζα  και όχι σαν σούπα.

Η αναγνώστρια μου εξηγεί ότι το ομόκεντρος είναι παλιά ερμηνεία της λέξης συγκεντρωτικός = ίδιο κέντρο και τα ομόκεντρα κατά μεταπλασμό της κλίσης από ομόκεντρα > μοκεντρα> έγινε μουτζέντρα.

 προέλευση της λέξης μουτζέντρα εικόνα

 

Ανάρτησα την πιο πάνω ερμηνεία σε ένα Κυπριακό γκρουπ στο Facebook και εκεί μου έδωσαν μια δεύτερη ερμηνεία της λέξης, όπως ερμηνεύεται στο Κοινό Ετυμολογικό Λεξικό της Ελληνοκυπριακής Διαλέκτου και της Τουρκοκυπριακής Διαλέκτου, από τον Ιάκωβο Χατζηπιερή και τον Orhan Kabataş.

Δεύτερο Λεξικό της Ελληνοκυπριακής και Τουρκοκυπριακής διαλέκτου εικόνα

Σύμφωνα με αυτούς τους συγγραφείς, η ερμηνεία της λέξης μουτζέντρα είναι διαφορετική.  Περιγράφουν την μουτζεντρα σαν είδος φαγητού με φακές, ρύζι και τηγανητό κρεμμύδι.  Η Ελληνική ερμηνεία της λέξης όμως προέρχεται από το ωμό +  κέντρο, χαρακτηρισμός για κακόψητα όσπρια, άγουρα φρούτα ή λαχανικά.

δεύτερη ερμηνεία της λέξης μουτζέντρα εικόνα

Προσωπικά, δεν ξέρω εάν γαστρονομικά το φαγητό έχει την προέλευση του στην Κύπρο ή στην Μέση Ανατολή.  Ξέρουμε όμως ότι οι Άραβες κατέκτησαν την Κύπρο γύρω στον 7ο αιώνα και ίσως να έμαθαν το φαγητό από εκείνη την περίοδο.

Επίσης να μη ξεχνάμε ότι κατά την αρχαιότητα στη Μέση Ανατολή υπήρχαν περισσότερες από 150 μικρές ή μεγάλες πόλεις, οι οποίες είχαν ιδρυθεί και εκατοικούντο από Έλληνες.

Γλωσσολογικά, δεν ξέρω με βεβαιότητα ποιά από τις δύο ερμηνείες είναι η σωστή, αλλλά τείνω προς την πρώτη εξήγηση, γιατί υπάρχουν και άλλα όσπρια που είναι κακόψητα και δεν ονομάζονται “μουτζέντρα.

Τουλάχιστον όμως έμαθα ότι η λέξη έχει Ελληνοκυπριακή προέλευση και αυτό καλό είναι να αναφέρεται στα μπλογκς για να ξέρουμε την προέλευση των φαγητών μας.

Φακές με Καπνιστή Μελιτζάνα και Μακαρονάκι Κοφτό

Χρόνος προετοιμασίας:  15 λεπτά

Χρόνος μαγειρέματος:  55 λεπτά 

Μερίδες:  4

Υλικά:

  • 200 γραμμάρια φακές ψιλές
  • 1 φύλλο δάφνης
  • Νερό να τις σκεπάσει
  • 1 κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
  • ¼ κούπας εξτρά παρθένο ελαιόλαδο
  • 1 μεγάλη μελιτζάνα, καπνιστή
  • 1 μεγάλο καρότο τριμμένο (περίπου 3/4 κούπας)
  • 1 μεγάλη ντομάτα (300 γρ), ξεφλουδισμένη και τριμμένη
  • 1 κ.γ. αλάτι
  • Φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
  • 1 πρέζα ρίγανη
  • Νερό να τις σκεπάσει
  • 1 κούπα μακαρονάκι κοφτό
  • 4 κουταλιές γραβιέρα ή χαλούμι τριμμένο (προαιρετικά)

Εκτέλεση:

    1. Ψήνουμε τη μελιτζάνα πάνω σε φλόγα μέχρι να μαυρίσει και να μαλακώσει, για περίπου 15 λεπτά ή την ψήνουμε στο φούρνο μέχρι να μαλακώσει.  Δείτε αναλυτικές οδηγίες στη συνταγή μου για Μελιτζανοσαλάτα.
    2.  Την αφήνουμε να κρυώσει και αφαιρούμε τη φλούδα.  Την κόβουμε σε μικρότερα κομμάτια.
    3. Ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε αντικολλητικό τηγάνι και τσιγαρίζουμε το κρεμμύδι μέχρι να ροδίσει, για περίπου 15 λεπτά.  Προσθέτουμε και τη μελιτζάνα και την τηγανίζουμε μαζί με το κρεμμύδι για άλλα πέντε λεπτά. Τα αφήνουμε στην άκρη.
    4. Ταυτόχρονα, βράζουμε τις φακές με το φύλλο δάφνης για 10 λεπτά και τις ξεζουμίζουμε.
    5. Στραγγίζουμε τις φακές και πετάμε το φύλλο δάφνης.
    6. Ξαναβάζουμε τις φακές στην κατσαρόλα με την ντομάτα, το τριμμένο καρότο και νερό να τις σκεπάσει, και μόλις πάρει βράση, χαμηλώνουμε τη φωτιά και τις βράζουμε για περίπου τριάντα λεπτά.
    7. Προσθέτουμε το τσιγαρισμένο κρεμμύδι με τη μελιτζάνα που κρατήσαμε στην άκρη και αλατοπίπερο και τα βράζουμε για άλλα 15 λεπτά.  (Σ’ αυτό το σημείο μπορούμε να διακόψουμε το μαγείρεμα και να το τελειώσουμε όταν πλησιάσει η ώρα για το φαγητό).  Το μόνο που κάνουμε είναι να το ξαναζεστάνουμε).
    8. Προσθέτουμε το μακαρονάκι, χαμηλώνουμε τη φωτιά και το μαγειρεύουμε για άλλα 15 – 20 λεπτά, ανακατεύοντας κατά διαστήματα μέχρι να βράσει το μακαρονάκι και να απορροφήσει τα υγρά.
    9. Σερβίρουμε με τριμμένη γραβιέρα από πάνω.

    Φακές με Καπνιστή Μελιτζάνα και Μακαρονάκι Κοφτό

    Φακές με Καπνιστή Μελιτζάνα και Μακαρονάκι Κοφτό

    Yield: 4
    Prep Time: 15 minutes
    Cook Time: 55 minutes
    Total Time: 1 hour 10 minutes

    Οι Φακές με Καπνιστή Μελιτζάνα και Μακαρονάκι Κοφτό, είναι εμπνευσμένες από την Κυπριακή συνταγή μου Φακές Μουτζέντρα.  Είναι ένα ελαφρύ φαγητό με πολλή γεύση από την καπνιστή μελιτζάνα και γλύκα από το κρεμμύδι και το καρότο.   Το μακαρονάκι βράζει με το ζουμί που μένει από το φαγητό που το κάνει ένα υγιεινό και χορτασστικό γεύμα.

    Ingredients

    Υλικά:

    • 200 γραμμάρια φακές ψιλές
    • 1 φύλλο δάφνης
    • Νερό να τις σκεπάσει
    • 1 κρεμμύδι, ψιλοκομμένο
    • ¼ κούπας εξτρά παρθένο ελαιόλαδο
    • 1 μεγάλη μελιτζάνα, καπνιστή
    • 1 μεγάλο καρότο τριμμένο (περίπου 3/4 κούπας)
    • 1 μεγάλη ντομάτα (300 γρ), ξεφλουδισμένη και τριμμένη
    • 1 κ.γ. αλάτι
    • Φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι
    • 1 πρέζα ρίγανη
    • Νερό να τις σκεπάσει
    • 1 κούπα μακαρονάκι κοφτό
    • 4 κουταλιές γραβιέρα ή χαλούμι τριμμένο (προαιρετικά)

    Instructions

    Εκτέλεση:

    1. Ψήνουμε τη μελιτζάνα πάνω σε φλόγα μέχρι να μαυρίσει και να μαλακώσει, για περίπου 15 λεπτά ή την ψήνουμε στο φούρνο μέχρι να μαλακώσει.  Δείτε αναλυτικές οδηγίες στη συνταγή μου για Μελιτζανοσαλάτα.
    2. Την αφήνουμε να κρυώσει και αφαιρούμε τη φλούδα.  Την κόβουμε σε μικρότερα κομμάτια.
    3. Ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε αντικολλητικό τηγάνι και τσιγαρίζουμε το κρεμμύδι μέχρι να ροδίσει, για περίπου 15 λεπτά.  Προσθέτουμε και τη μελιτζάνα και την τηγανίζουμε μαζί με το κρεμμύδι για άλλα πέντε λεπτά. Τα αφήνουμε στην άκρη.
    4. Ταυτόχρονα, βράζουμε τις φακές με το φύλλο δάφνης για 10 λεπτά και τις ξεζουμίζουμε.
    5. Στραγγίζουμε τις φακές και πετάμε το φύλλο δάφνης.
    6. Ξαναβάζουμε τις φακές στην κατσαρόλα με την ντομάτα, το τριμμένο καρότο και νερό να τις σκεπάσει, και μόλις πάρει βράση, χαμηλώνουμε τη φωτιά και τις βράζουμε για περίπου τριάντα λεπτά.
    7. Προσθέτουμε το τσιγαρισμένο κρεμμύδι με τη μελιτζάνα που κρατήσαμε στην άκρη και αλατοπίπερο και τα βράζουμε για άλλα 15 λεπτά.  (Σ’ αυτό το σημείο μπορούμε να διακόψουμε το μαγείρεμα και να το τελειώσουμε όταν πλησιάσει η ώρα για το φαγητό).  Το μόνο που κάνουμε είναι να το ξαναζεστάνουμε).
    8. Προσθέτουμε το μακαρονάκι, χαμηλώνουμε τη φωτιά και το μαγειρεύουμε για άλλα 15 - 20 λεπτά, ανακατεύοντας κατά διαστήματα μέχρι να βράσει το μακαρονάκι και να απορροφήσει τα υγρά.
    9. Σερβίρουμε με τριμμένη γραβιέρα από πάνω.

    Did you make this recipe?

    Φτιάξατε αυτή τη συνταγή; Μπορείτε να με κάνετε tag @ivyliac με το hashtag #κοπιάστε!

Σας άρεσε η συνταγή;

Πάνω στην εικόνα θα βρείτε τα κουμπιά για να την καρφιτσώσετε στο αγαπημένο σας board στο Pinterest. Επίσης, θα χαρούμε να μοιραστείτε τη συνταγή στα αγαπημένα σας Socia Media, με τα κουμπιά που θα βρείτε στο τέλος.

Φακές με καπνιστή μελιτζάνα φωτογραφία

Άλλες παρόμοιες συνταγές:

Φακές με Κριθαράκι, Καρότο και Καραμελωμένα Κρεμμύδια

Φακές με Κριθαράκι και Παστό Λακωνίας

Κόκκινες Φακές Σούπα με Γάλα Καρύδας

Φακές Μουτζέντρα

Φακές Σούπα

Φακοκεφτέδες

Δροσερή Καλοκαιρινή Σαλάτα με Φακές

Κοπιάστε και Καλή Όρεξη!

υπογραφή Ήβη

Sharing is caring!

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.

Privacy Policy · Copyright
Skip to Recipe