Τα σεφταλιά είναι μακρόστενα μπιφτεκάκια που γίνονται με χοιρινό κιμά, αρωματικά και μπαχαρικά και μετά τυλίγονται με μπόλια και ψήνονται στα κάρβουνα.
Η ανάρτηση εννημερώθηκε τον Απρίλιο του 2022 με οδηγίες πώς να ψήσετε τα σεφταλιά στην Φριτέζα (Air Fryer), γιαυτό συνεχίζτε να διαβάζετε για να βρείτε τις οδηγίες προς το τέλος.
Μετά το χαλούμι, τα σεφταλιά ίσως να είναι το πιο γνωστό Κυπριακό φαγητό.
Πριν μερικούς μήνες έβαλα τη συνταγή για τις Κυπριακές Πίτες, και είδατε πόσο εύκολο είναι να γίνουν.
Από τότε που έμαθα να τις φτιάχνω, τις χρησιμοποιούμε συχνά για να φτιάχνουμε σάντουιτς ή τις ψήνουμε και τις σερβίρουμε με διάφορα ντιπς, όπως χούμους, ταραμοσαλάτα, μελιτζανοσαλάτα κλπ.
Όμως, ο πιο ωραίο τρόπος για να χρησιμοποιούμε τις Κυπριακές πίτες είναι να τις γεμίζουμε με σεφταλιά ή με σουβλάκια ή και με τα δύο, “μιξ” όπως λέμε στην Κύπρο.
Τα Σεφταλιά ήταν άγνωστα στην Ελλάδα μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα, αλλά μετά το διαδίκτυο έγιναν πολύ δημοφιλή και τα βρίσκουμε σε κρεοπωλεία και σούπερμάρκετ.
Τώρα που πλησιάζει το Πάσχα, οι περισσότεροι Έλληνες θα ψήσουν οβελία, κοκορέτσι και άλλα φαγητά στα κάρβουνα.
Εμείς, πάντα φτιάχνουμε και Σεφταλιά. Δοκιμάστε τα, γιατί είναι ένας εξαιρετικός μεζές!
Σήμερα θα σας δείξω πώς να τα φτιάχνετε και εσείς.
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ ΣΕΦΤΑΛΙΑ
Η λέξη σεφταλιά προέρχεται από την τουρκική λέξη şeftali που είναι το κεμπάπ (kebab). Η τουρκική λέξη şeftali όμως σημαίνει «ροδάκινο» και είναι δύσκολο να το συσχετίσουμε με τη σεφταλιά.
Αυτή η νόστιμη συνταγή περιέχει κιμά, μπαχαρικά, μυρωδικά, αλλά όχι όμως ροδάκινο.
Η λέξη şeftali προέρχεται από την περσική λέξη şaft ālū, που σημαίνει “χονδρό μούρον”.
Η λέξη αυτή βάφτισε το ροδάκινο “σαν χονδρό μούρο” και έπειτα επειδή αυτό το είδος κεφτέ είναι αρκετά πιο χονδρό από το συνηθισμένο, περιγράφεται και αυτό με τη σειρά του “σαν χονδρό ροδάκινο”.
ΠΩΣ ΦΤΙΑΧΝΟΥΜΕ ΤΑ ΣΕΦΤΑΛΙΑ
Τα υλικά που θα χρειαστούμε είναι μπόλιες* χοιρινές, ή αρνήσιες, αλλά να είναι λεπτές, κιμά, οπωσδήποτε χοιρινό, μπόλικο κρεμμύδι, μπόλικο μαϊντανό, ντομάτα, αλάτι, πιπέρι και λίγη κανέλα.
Τα σεφταλιά πλάθονται σαν μακρόστενα κεφτεδάκια τα οποία όμως τυλίγονται σε πάνα ή μπόλια ή σκέπη, όπως αλλιώς λέγεται, και αυτό είναι που τους δίνει όλη τη νοστιμιά.
Η μπόλια* είναι η μεμβράνη που περικλείει το στομάχι του ζώου και είναι διαφανής, εύθραυστη και βέβαια παχυντική γιατί είναι όλο λίπος. Στην Κύπρο τις μπόλιες τις λένε και πάνες.
Βέβαια, κατά το ψήσιμο λιώνει και εμποτίζει το κρέας και μένει όλη η νοστιμιά.
Δεν μπορώ να σας πω πόσες μπόλιες ακριβώς θα χρειαστείτε γιατί σε μερικές υπάρχει πολύ πάχος (ειδικά στις αρνίσιες), που πρέπει να αφαιρεθεί.
Για κάθε σιεφταλί θα χρειαστείτε περίπου ένα κομμάτι μπόλιας 10 x 10 εκ για να το τυλίξετε, αλλά καλό είναι να έχετε την μπόλια ολόκληρη, να βάζετε τον κιμά σε μία άκρη και να το τυλίγετε όπως τυλίγετε τα κουπέπια και μετά να κόψετε την μπόλια.*
Στην Κύπρο τις μπόλιες τις βρίσκουμε σε όλα τα κρεοπωλεία αλλά ακόμη και στα σούπερμαρκετ, κατεψυγμένες.
Εδώ στην Ελλάδα, ζητείστε από τον κρεοπώλη σας να σας φέρει.
Τις περισσότερες φορές που έχω ζητήσει από τον κρεοπώλη μας, μάς φέρνει αλλά όποτε πάμε στη Σπάρτη αγοράζω από τον Τσιγκάκη, ένα μεγάλο κρεοπωλείο, του οποίου ο ιδιοκτήτης έχει χοιροτροφικές μονάδες.
Η μπόλια από τα γουρούνια έχει λιγότερο λίπος από τις αρνίσιες και στοιχίζει και λιγότερο.
Έτσι φέρνω αρκετές και αφού τις πλύνω, τις χωρίζω με την ποσότητα που χρειάζομαι και τις βάζω σε σακουλάκια, στην κατάψυξη.
Με τον τρόπο αυτό, διατηρούνται για αρκετούς μήνες.
Εκτός από τα σεφταλιά τυλίγω και το ρολό από κιμά με την πάνα (χωρίς το φύλλο) και αυτό το κάνει πάρα πολύ πιο νόστιμο.
Μια αστεία ιστορία με σεφταλιά
Το 1992, όταν μετακομίσαμε στο σπίτι μας, στη γωνία υπήρχε μια ψησταριά και όταν είδα στη βιτρίνα του να γράφει ότι πουλούνται “Σεφταλιά” μόνο που δεν πέταξα από τη χαρά μου.
Τότε εκτός από μια δυό Κυπριακές ταβέρνες που υπήρχαν σε όλη την Αθήνα, δεν τα έβρισκες πουθενά αλλού.
Τώρα τα βρίσκεις έτοιμα στα κρεοπωλεία, αλλά Θεός να τα κάνει σεφταλιά!!
Τα δοκίμασα μερικές φορές και ο καθένας βάζει ό,τι θέλει μέσα: Εάν βάλεις ρίγανη μέσα θα μοιάζουν με μπιφτέκια, εάν βάλεις κύμινο θα μοιάζουν με σουτζουκάκια, εάν βάλεις δυόσμο θα μοιάζουν με Κυπριακά κεφτεδάκια κλπ.
Γιαυτό εάν τα δοκιμάσατε και δεν σας άρεσαν, σας συνιστώ να τα φτιάξετε μόνοι σας και ακόμη και αν δεν τα ψήσετε στα κάρβουνα αλλά τα ψήσετε σε μια ψηστιέρα ή στο γκριλ του φούρνου σας, γίνονται πεντανόστιμα.
Λοιπόν, αγοράσμε τα σεφταλιά από αυτή τη ψησταριά και η πρώτη μου μεγάλη έκπληξη ήταν το μέγεθός τους!!
Ήταν τεράστια σαν μεγάλα μπιφτέκια, αλλά οβάλ.
Τα πάμε στο σπίτι να φάμε το μεσημέρι και μας λύθηκε η απορία γιατί ήταν τόσο μεγάλα.
Η πρώτη μπουκιά αποκάλυψε κομμάτια ψημένου κρέατος (από αυτά που του περίσσευαν) και κομμάτια πιπεριές και ό,τι νόμιζε ότι ταίριαζε έβαζε μέσα και τα βάφτιζε σεφταλιά 🙂
Βέβαια δεν ξαναφάγαμε τα σεφταλιά του Παύλου αλλά μετά από καιρό, όταν γνωριστήκαμε (γιατί τα άλλα τα ψητά του ήταν μια χαρά), τον ρώτησα να μου πει πού έμαθε να τα φτιάχνει.
Εκεί μου αποκάλυψε ότι σαν φαντάρος υπηρέτησε στην Κύπρο και απλώς δεν θυμόταν ακριβώς πώς ήταν και αυτοσχεδίαζε.
Εάν επισκεφτείτε την Κύπρο, μην παραλείψετε να δοκιμάσετε τα σεφταλιά.
Σερβίρονται μόνα τους ή ανάμεικτα (μιξ, όπως τα λέμε), με σουβλάκια μέσα σε Κυπριακή πίτα, με σαλάτα (αγγουροντομάτα ή λαχανοσαλάτα, ανάλογα με την εποχή), μαϊντανό και λεμόνι.
Εάν σας αρέσουν οι πίκλες (τουρσιά) θα πρέπει να ζητήσετε να σας βάλουν μέσα.
Ενημέρωση: Απρίλιος 2022
Μπορώ να φτιάξω τα Σεφταλιά στην Φριτέζα Αέρος (Air Fryer)?
Καλή ερώτηση. Φυσικά και μπορείτε. Βάλτε τα σε μία στρώση μέσα στο καλάθι (η δική μου χωράει 8 σεφταλιά ή 500 γραμμάρια).
Χρησιμοποίησα το πρόγραμμα για τα κοπανάκια (το κάτω μέρος από τα μπούτια κοτόπουλου), το οποίο είνα προγραμματισμένο στους 180oC για 20 λεπτά. Εγώ τα έβαλα για 2 εξτρά λεπτά ακόμη για πιο σκούρο χρώμα.
Να βλέπατε μόνο πόσο λίπος έβγαλαν οι μπόλιες!
Σεφταλιά (Κυπριακά Μπιφτεκάκια τυλιγμένα σε Μπόλια)
Τα σεφταλιά είναι μακρόστενα μπιφτεκάκια που γίνονται με χοιρινό κιμά, αρωματικά και μπαχαρικά και μετά ψήνονται στα κάρβουνα. Μετά το χαλούμι είναι το πιο γνωστό Κυπριακό φαγητό.
Ingredients
Υλικά:
- 1 1/2 κιλό χοιρινό κιμά
- 3 κρεμμύδια, ψιλοκομμένα
- 4 μικρές ντομάτες (1 κούπα), τριμμένες
- 1 κούπα μαϊντανό, ψιλοκομμένο
- 1 κουταλιά αλάτι
- 1/2 κ.γ. μαύρο πιπέρι
- 1/2 κ.γ. κανέλα
- 1 κιλό μπόλιες (περίπου)
- Το χυμό δύο λεμονιών (για το πλύσιμο)
Για το σερβίρισμα:
- Κυπριακές πίτες, χυμό λεμονιού, μαϊντανό, κρεμμύδι, ντομάτα, αγγούρι ή πίκλες (ή λαχανοσαλάτα τον χειμώνα)
Instructions
Εκτέλεση:
- Πλένουμε καλά τις μπόλιες και μετά τις βάζουμε σε ένα μπωλ με νερό και το χυμό λεμονιού και τις αφήνουμε για 10 - 15 λεπτά. Τις ξεπλένουμε και τις στραγγίζουμε.
- Σε μεγάλη λεκάνη ζυμώνουμε τον κιμά με τα κρεμμύδια, τον μαϊντανό, τις ντομάτες, αλάτι, πιπέρι και κανέλα.
- Απλώνουμε την πάνα πάνω στην επιφάνεια εργασίας μας και κόβουμε τετράγωνα κομμάτια, περίπου 10x10 εκ. Βάζουμε μια κουταλιά καλά γεμάτη κιμά και διπλώνουμε τις άκριες προς τα μέσα και τυλίγουμε σε ρολό όπως κάνουμε και τα ντολμαδάκια. Εάν θέλουμε μπορούμε να τις τυλίξουμε κατευθείαν χωρίς πρώτα να κόψουμε την πάνα.
- Περνάμε σε δύο βελόνες 4 - 5 σεφταλιά όχι πολύ κολλητά το ένα στο άλλο ή τα βάζουμε σε ειδική διπλή σχάρα. Τα ψήνουμε σε μέτρια φωτιά για να μην καούν απ’ έξω και μείνουν άψητα από μέσα. Θα τα γυρίζουμε τακτικά και ψήνονται γύρω στα 20 – 30 λεπτά. Η πάνα λιώνει κατά το ψήσιμο και αυτό κρατάει τα σεφταλιά ζουμερά και νόστιμα. Το λιωμένο λίπος βοηθά στο να ανάβει η φωτιά και μπορείτε να ελέγχεται τη φωτιά, πασπαλίζοντας λίγο αλάτι πάνω στα κάρβουνα ή γυρνώντας τα κάρβουνα. Τα σεφταλιά σερβίρονται σαν μεζές ή σαν κυρίως φαγητό.
- Τα σερβίρουμε μέσα σε ζεστή πίτα. Ζεσταίνουμε τις πίτες βάζοντάς τις πάνω από τα σεφταλιά λίγη ώρα πριν να είναι έτοιμα. Κόβουμε τη μία μεριά και την ανοίγουμε. Βάζουμε μέσα 3 - 4 σεφταλιά, ψιλοκομμένη ντομάτα, ψιλοκομμένο αγγούρι, μαϊντανό, κρεμμύδι, αλάτι και μπόλικο λεμόνι.
Notes
Σημείωση:
Τα σεφταλιά μπορούμε να τα βάλουμε στην κατάψυξη μέχρι 4 μήνες. Τα ξεπαγώνουμε και τα ψήνουμε.
Στην οικογένειά μας είχαμε και έχουμε ταβέρνες και να ξέρετε ότι στις ταβέρνες αποφεύγουμε να βάζουμε ντομάτα μέσα στον κιμά γιατί δίνει την εντύπωση ότι το κρέας είναι άψητο μέσα λόγω του ροζέ χρώματος της ντομάτας.
Η ντομάτα όμως δίνει γλύκα και νοστιμιά στον κιμά.
Nutrition Information
Yield 40 Serving Size 1Amount Per Serving Calories 118Total Fat 8gSaturated Fat 3gTrans Fat 0gUnsaturated Fat 4gCholesterol 35mgSodium 204mgCarbohydrates 2gFiber 0gSugar 1gProtein 10g
Συνταγές για να φτιάξετε στην Φριτέζα (Air Fryer)
Αναρωτιέστε τι μπορείτε να μαγειρέψετε σε φριτέζα αέρος (air fryer); Βρείτε εύκολες συνταγές για μαριναρισμένο ψητό κοτόπουλο, κεφτεδάκια, μπιφτέκια, πατάτες και τόσα άλλα!
(Η ανάρτηση είναι υπό ενημέρωση)
Πατάτες τηγανιτές
Οι πατάτες τηγανητές είναι από τα αγαπημένα φαγητά των παιδικών μας χρόνων. Είναι ένα ωραίο συνοδευτικό σε κοκκινιστά φαγητά, με τηγανιτά ψάρια ή θαλασσινά, με ψητά κρέατα κλπ.
Αυθεντικά Σουτζουκάκια Σμυρναίικα
Σουτζουκάκια Σμυρνέικα, ίσως η πιο γνωστή και αγαπημένη συνταγή της Μικρασιάτικης κουζίνας με πικάντικα κεφτεδάκια από μοσχαρίσιο κιμά, μαγειρεμένα σε υπέροχη σάλτσα!
Σουτζουκάκια στη Φριτέζα Αέρος: Θα βρείτε όλες τις λεπτομέρειες στο τέλος της ανάρτησης.
Κεφτέδες (Κυπριακοί)
Οι παραδοσιακοί Κυπριακοί κεφτέδες ή κκιοφτέδες στα Κυπριακά, γίνονται πάντοτε με χοιρινό κιμά και με τριμμένη πατάτα, μπόλικο δυόσμο και κανέλα.
Μπιφτέκια Μοσχαρίσια
Τα σπιτικά μπιφτέκια είναι ιδανικά για όσους κάνουν δίαιτα, νοουμένου ότι το κρέας θα είναι ψαχνό και θα σερβιριστεί με μια σαλάτα.
Σεφταλιά (Κυπριακά Μπιφτεκάκια τυλιγμένα σε Μπόλια)
Τα σεφταλιά είναι μακρόστενα μπιφτεκάκια που γίνονται με χοιρινό κιμά, αρωματικά και μπαχαρικά και μετά ψήνονται στα κάρβουνα. Μετά το χαλούμι είναι το πιο γνωστό Κυπριακό φαγητό.
Σας άρεσε η συνταγή;
Πάνω στην εικόνα θα βρείτε τα κουμπιά για να την καρφιτσώσετε στο αγαπημένο σας board στο Pinterest. Επίσης, θα χαρούμε να μοιραστείτε τη συνταγή στα αγαπημένα σας Social Media, με τα κουμπιά που θα βρείτε στο μπλογκ.
ΡΙΝ ΓΙΑ ΑΡΓΟΤΕΡΑ
Κοπιάστε και Καλή Όρεξη!
Θεόδωρος
Sunday 28th of November 2010
Πω, πω, μου τρέχουν τα σάλια. Είστε μερακλήδες εσείς οι Κυπραίοι!
Ελένη
Friday 26th of November 2010
Φαίνονται υπέροχα. Νομίζω ότι μου έρχεται η μυρουδιά τους!
Ivy
Sunday 24th of August 2008
Εύη σ'ευχαριστώ που μου έγραψες. Έχεις δίκαιο η πάνα πλένεται και με ξύδι αλλά και με λεμόνι. Για την ντομάτα που γράφω τη συνταγή εγώ την έμαθα από τον γαμπρό μου που είχε ταβέρνα και τα έφτιαχνε πολύ ωραία. Τώρα εάν αυτό είναι δική του επινόηση ή κάτι τοπικό δεν το ξέρω. Σχετικά με το λίπος, εγώ θα το απέφευγα γιατί επιβαρύνει το φαγητό και έτσι και αλλιώς έχει πάρα πολύ λίπος η πάνα.
Anonymous
Sunday 24th of August 2008
Ήβη πολύ ωραία φαίνεται η συνταγή σου. Είμαι και εγώ από την Κύπρο κι έχω συναντήσει εδώ στην Ελλάδα "τέρατα" βαφτισμένα σεφταλιες. Εμείς φτιάχνουμε λίγο διαφορετικά από τον τρόπο που προτείνεις τις σεφταλιές.Την μπόλια την βάζουμε σε ξύδι και όχι σε λεμόνι και επίσης για τη γέμιση παραλείπουμε την ντομάτα (φαντάζομαι την χρησιμοποιείς για να είναι πιο αφράτη η γέμιση, όπως όταν βάζουμε νερό ή γάλα στα μπιφτέκια). Στην θέση της ντομάτας λοιπόν, εμείς συνηθίζουμε να κάνουμε το εξής: στην ποσότητα του κιμά που θα χρησιμοποιησουμε βάζουμε 1/4 λίπος καθαρό, συμήθως αρνίσιο για επιπλέον γεύση, δηλαδή αν ο κιμάς είναι 1 κιλό θα πούμε στον κρεοπώλη να αλέσει με τον κιμά και 250 γρ. λίπος. Επιπλέον βάζουμε και λίγο ψωμί μουλιασμένο. Με αυτόν τον τρόπο στο ψήσιμο, το λίπος λιώνει, απορροφάται από το ψωμί και η σεφταλιές γίνονται πολύ αφράτες.Πρώτη φορά συναντώ την εκδοχή με ντομάτα και σίγουρα είναι πιο υγιεινή από αυτήν που προτείνω.
Καλή συνέχειαΕύη
Ivy
Monday 28th of April 2008
Thanks Chef Erik. You can find the English version here. http://kopiaste.org/2008/04/sheftalia-in-cyprus-pita/